شیوه نامه دانشنامه

 

11- دسته‌بندي اقوال: آراء و اقوال بايد دسته‌بندي شوند و از آوردن اقوال قابل ادغام و ارجاع به يكديگر پرهيز شود.

12- تفكيك رويكردها: در مقالاتي كه با رويكردهاي گوناگون به موضوع پرداخته مي شود، لازم است هر رويكرد از رويكردي ديگر جدا و متمايز گردد.

13- پاي‌بندي به چينش و نظم منطقي: رعايت نظم منطقي در دو محور طولي و عرضي، از مختصات اصلي هر مقاله دانشنامه‌اي است. نظم منطقي در محور طولي، آن گاه نمود مي‌يابد كه تسلسل و پياوري مطالب، تابع طرحي منسجم باشد و هر مطلب با مبحث پيش و پس از خود، ارتباطي روشن و مقبول داشته باشد. در محور عرضي، بايد مطالب مندرج در هر سر فصل، با رعايت قواعد پاراگراف بندي، چنان سامان يابند كه هم تعداد جمله‌هاي هر پاراگراف و هم تسلسل پاراگراف‌ها، در خدمت انتقال پيام اصلي و آن‌گاه پيام‌هاي فرعي آن سرفصل، به ترتيب اولويّت باشند.

14- روان نويسي: نثر مقالات، بايد شيوا، رسا، ساده، بي تكلّف و شفّاف باشد، به‌گونه‌اي كه هم محقّقان را پذيرفته آيد و هم عموم اهل دانش را مفيد افتد. اِطناب مملّ، ايجاز مخلّ، حشو، تعقيد و پيچيده نويسي و هر گونه سست نويسي مقاله را از اين موهبت محروم مي‌كند. بهره‌گيري از تعابير اديبانه و شاعرانه (نثر ادبي)، به كاربردن افعال و مصادر چند جزئي، به كار گرفتن آرايه‌ها و صنَاعات لفظي و معنوي، و افراط در استفاده از فنون بلاغي و بياني، در نثر دانشنامه‌اي روا نيست. از عربي زدايي و همچنين سره نويسي نيز بايد پرهيز كرد.

15- كوتاه نگاري: نثر مقالات بايد از كم‌ترين ومفيدترين واژگان تشكيل شده باشد واز هر گونه دراز نويسي اعم از ذكر شواهد فراوان (بدون ضرورت) و شاخ و برگ دادن بيهوده به مطالب پرهيز شود. از آوردن جملات درآمدي (مانند البته ما مي‌دانيم و…) نيز بايد خودداري شود.

16- عفت قلم: حفظ عفت و تقدس قلم و پيراستگي نوشته از هر گونه بي حرمتي، دشنام، درشت زباني، تعريض و عصبيت از بايسته‌هاي دانشنامه نگاري است.

17- پرهيز از كاربرد القاب و عناوين: در مقالات بايد از كاربرد القاب و عناوين تشريفاتي پرهيز شود، مگر عَلَم شده باشند. اسامي حضرات ائمه (ع) با نام اصلي و با پيشوند «امام» آورده مي‌شوند و پس از نام آن بزرگواران، تحيت مناسب مي‌‌آيد.

18- پاي بندي به اصطلاحات علمي: به كارگيري اصطلاحات و واژگان كليدي مخصوص به هر علم لازم است، به گونه‌اي كه هر مقاله صبغه تخصصي خود را بيابد. در عين حال از رعايت سادگي و رواني نثر نبايد غفلت كرد.