نوامبر 092014
 

اين مسجد معمولا در بين بزرگترين مساجد جهان اسلام كمتر شناخته و يا معرفي شده است اما بناي بي نظير آن نشانگر زيبايي هايست كه فقط مي توان در تاج محل از آن سراغ گرفت. مسجد جامع دهلي يا جامع مسجد يا مسجد جهان نما، download (1)از مهمترين مساجد هندوستان و از بزرگترين و زيباترين مساجد عالم اسلام است كه در دهلي پايتخت هند واقع شده است. اين مسجد از نوادر روزگار است و از ماسه سنگ ساخته شده و داراي دو منار و سه گنبد مرمرين مي باشد. اين مسجد عنوان بزرگترين مسجد جهان را كسب كرده است و روزگاري بزرگترين آنها هم بوده است.

مسجد جامع دهلي بين سال هاي 1650 تا 1656 ميلادي/ 1060 تا 1066 هجري قمري به دستور شاه جهان پنجمين امپراتور گوركاني هند و سازنده تاج محل ساخته شده است. اين مسجد روبروي قلعه سرخ، در قسمت دهلي قديم قرار دارد و يكي از مراكز مهم مسلمانان در هند به شمار مي رود.
شاه جهان افزون بر بناهاي مهمي چون تاج محل و قلعه سرخ دهلي، چندين مسجد مهم ديگري را در آگرا، اجمر و لاهور ساخته است. طرح طبقات مسجد جامع بسيار به موتي مسجد يا مسجد مرواريد در آگرا شباهت دارد، اما مسجد جامع بزرگتر از آن بوده و داراي دو طبقه است. قسمت اعظم اين مسجد به علت وسعت زيربنايي كه شاه جهان براي آن برگزيد بعدها به آن اضافه شد.
امروزه از پله هاي خارجي مسجد براي جايگيري دكه هاي غذايي و فروشگاه ها هنرمندان خياباني مورد استفاده قرار مي گيرد. عصر هنگام در شرقي مسجد به بازار فروش مرغ و ماكيان تبديل مي شود. پيش از جنگ 1857 استقلال هندوستان نزديك در جنوبي مسجد يك مدرسه اسلامي قرار داشت كه طي جنگ استقلال هندوستان كاملا تخريب شد. بازار بزرگ چندي چوك به معناي ميدان نقره در قسمت شمالي اين مجسد قرار داشت كه توسط جهان آرا بيگم دختر شاه جهان ساخته شد و يادآور هنر و تمدن عصر گوركانيان هند است.
مسجد جامع دهلي داراي دو محراب باشكوه و حياط وسيعي است كه تحسين هر بيننده اي را برمي انگيزد. مسجد رو به سمت غرب دارد و هر سه طرف آن با ايوانهاي طاقدار قوسي شكل پوشانده شده كه درگاه برج مانند آن رو به مركز مسجد قرار دارد. اين مسجد حدود 80 متر طول و 27 متر عرض دارد و سقف آن با سه گنبد پوشانده شده است. هر كدام از گنبدهاي اين مسجد با مرمرهاي سياه و سفيد كار شده اما گنبد بالايي آن با طلا پوشانده شده است. براي ساخت اين مسجد 5000 كارگر به مدت بيش از 6 سال كار كرده اند.
دو مناره اين مسجد داراي 40 متر ارتفاع هستند كه 130 پله دارند و با مرمر سفيد و سنگ ماسه قرمز فرش شده اند. در محوطه پشتي اين مسجد نيز چهار مناره كوچك كه به مناره هاي جلويي شباهت دارد قرار گرفته است.
زير گنبدهاي مسجد سالني قرار گرفته كه هفت ورودي قوس دار آن رو به سمت غرب است و ديوارهاي مسجد تا ارتفاع كمر با مرمر پوشانده شده اند. غير از اين سالن نيز، شبستان اقامه نماز ديگري در مسجد قرار دارد كه حدود 61 در 27 متر مربع است و هفت ورودي قوس دار دارد. در بالاي هر كدام از اين ورودي هاي قوسي شكل كتيبه هايي از مرمر سفيد قرار داد كه 2/1 متر طول و 76 سانتي متر عرض دارد كه روي آن با مرمر سياه حكاكي شده است. روي اين كتيبه ها تاريخ ساخت مسجد حك و از فضائل و سلطنت شاه جهان نقل شده است. جالب اينكه اين كتيبه ها به زبان فارسي و خط ثلث نورالله احمد است كه در سال 1060 ه‍.ق به روش معرق سنگ اجرا شده است.ازجمله اشياء باستاني كه در اين مسجد نگهداري مي شود، قرآني قديمي است كه روي پوست آهو نوشته شده است.